Met symbolen wordt iets beschreven wat moeilijk in woorden is te vatten. Een ieder heeft zijn eigen interpretatie van een symbool. Hiermee wordt een gevoel gedeeld onder terug te vallen in een discussie over definities. De Vrijmetselarij maakt voornamelijk gebruik van symbolen ontleend aan de bouw. Zo zijn haar meest bekende symbolen de passer en de winkelhaak.
De passer symboliseert het geestelijke en de winkelhaak het stoffelijke. Tezamen duiden ze aan dat vrijmetselaars ernaar streven inzicht te krijgen in het gebied tussen het “tastbare” en het “onzegbare”.
Een ander element uit de bouw dat een rol speelt in de Vrijmetselarij is het bewerken van de ruwe steen, symbool voor het individu zelf. De eerste opdracht van elke vrijmetselaar is om inzicht te krijgen in zichzelf en aldus “zijn” ruwe steen te bewerken tot een zuiver kubieke steen die gebruikt kan worden bij de bouw van de “Tempel der Mensheid”. Dit is een symbolische aanduiding dat de aldus verkregen wijsheid bijdraagt aan een harmonieuze maatschappij.
